PFRON – I otwarty konkurs z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych – prowadzenie zajęć grupowych i indywidualnych
W ramach projektu zrealizowano zajęcia grupowe TUS w wymiarze 45 godzin oraz zajęcia indywidualne w formie hipoterapii w wymiarze 110 godzin. Zajęcia odbywały się na terenie gminy Nowa Sól, w powiecie nowosolskim przy ulicy Polnej, 67-100 Nowe Żabno, na terenie Stajni pod Dębami, gdzie są doskonałe warunki do realizacji zadania. Projekt realizowany był od 1 lipca do 18 września 2023. Terapia była prowadzona bez względu na pogodę i porę roku przez okres trwania całego projektu w godzinach ustalonych indywidualnie z każdym uczestnikiem zajęć.
Grupą docelową zadania były dzieci z orzeczeniem o różnym stopniu niepełnosprawności w wyniku rożnych przyczyn, w tym ruchowej i intelektualnej oraz zaburzeniami rozwojowymi w tym autyzmem i ich rodziny z przynajmniej trzech powiatów: nowosolskiego, zielonogórskiego i krośnieńskiego. Do projektu zostało zakwalifikowanych 10 osób (dzieci) z różnymi rodzajami niepełnosprawności (głównie ruchową i intelektualną, a także sprzężoną i zaburzeniami rozwojowymi). Uczestników rekrutowano spośród kandydatów zgłaszających się indywidualnie lub przez instytucje i organizacje w odpowiedzi na upowszechnianie informacji o realizowanym zadaniu z informacją o finansowaniu przez PFRON przy udziale Samorządu Województwa Lubuskiego.
Proponowane rozwiązanie w postaci indywidualnych zajęć hipoterapii i grupowych treningów umiejętności społecznych odpowiadało na najczęściej występujące problemy w tej grupie społecznej. Miało na celu nabywanie, rozwijanie i podtrzymywanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania osób niepełnosprawnych. Usprawnianie i wspieranie funkcjonowania osób z zaburzeniem ze spektrum autyzmu oraz z niepełnosprawnością intelektualną i ruchową w różnych sytuacjach społecznych i w różnych środowiskach, a także usprawnianie komunikowania się z otoczeniem.
Liczne badania wskazują, że osoby z niepełnosprawnością oraz zaburzeniami rozwojowymi przejawiają duże trudności w funkcjonowaniu społecznym z powodu zachowań nieadaptacyjnych, niskiego poziomu empatii, a także problemy wynikające ze słabo rozwiniętych lub zaburzonych funkcji motorycznych i z zaburzeń sensorycznych. Zaplanowane zajęcia w formie hipoterapii były odpowiedzią na powyższe trudności, ponieważ doskonale wpływają na redukcję nietypowych zachowań społecznych i wzrost zachowań adaptacyjnych, a także na zwiększenie poziomu empatii. Działania terapeutyczne w w formie hipoterapii wykorzystują terapeutyczne właściwości koni. Zarówno kontakt z koniem jak i jazda konna zmierzają do poprawy funkcjonowania w sferach zaburzonych. Szczegółowa forma tej terapii była każdorazowo dobierana do indywidualnych możliwości i potrzeb dziecka.
Uzupełnieniem terapii indywidualnej, a jednocześnie nieodłącznym jej elementem były zajęcia grupowe w postaci treningu umiejętności społecznych. Dzieci z niepełnosprawnościami i zaburzeniami rozwojowymi są szczególnie narażone na dyskryminację i wykluczenie społeczne z powodu niskiej jakości kontaktów interpersonalnych, co jest wynikiem braku rozumienia własnych emocji i emocji innych. Mają także trudności z nabywaniem i utrzymywaniem umiejętności społecznych, dlatego odpowiedzią na te problemy była realizacja treningów umiejętności społecznych. Zajęcia grupowe w tych obszarach pozytywnie wpływają na zrozumienie i rozpoznawanie własnych stanów emocjonalnych oraz stanów emocjonalnych innych osób. Budują otwartość w kontaktach interpersonalnych i dają narzędzia do radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Praca nad kompetencjami społecznymi wpływa na integrację społeczną i przeciwdziała wykluczeniu społecznemu oraz dyskryminacji. Buduje poczucie kompetencji w obszarach funkcjonowania społecznego i daje poczucie sprawczości.
Zajęcia indywidualne w formie hipoterapii polegały na wykorzystaniu terapeutycznych właściwości koni w celu wzmocnienia funkcji motorycznych oraz poprawę funkcjonowania społecznego, a także usprawnianie umiejętności komunikacji z otoczeniem. Zakładanym efektem działań jest usprawnianie funkcjonowania w grupie społecznej oraz podnoszenie jakości życia beneficjentów i ich rodzin.
Zajęcia grupowe w formie TUS, które za pośrednictwem nabywania, rozwijania i utrwalania umiejętności społecznych w postaci: emocji, umiejętności komunikacji, umiejętności interpersonalnych, itp. wpływają na zminimalizowanie trudności w tych obszarach, a tym samym na obniżenie ryzyka dyskryminacji i wykluczenia społecznego beneficjentów zadania.
Bezpośrednim efektem wykonania zadania była realizacja 110 godzin hipoterapii dla 10 uczestników, po 11 godzin pracy indywidualnej z beneficjentem oraz 45 godzin treningu umiejętności społecznych, po 4,5 godziny zajęć grupowych dla każdego z 10 beneficjentów. Realizacja zadania pozwoli osiągnąć zmianę społeczną w postaci poprawy realizacji zadań społecznych osób z niepełnosprawnością ruchową oraz niepełnosprawnością intelektualną i zaburzeniami rozwojowymi, w tym z autyzmem. Pozwoli nabyć i rozwinąć uczestnikom umiejętności, które są niezbędne do samodzielnego funkcjonowania. W codziennym funkcjonowaniu przyczyni się do podwyższenia kompetencji społecznych, które przyczynią się do przeciwdziałania dyskryminacji społecznej.
Organizacja planuje kontynuować działania wypełniające powyższe cele w postaci realizacji zadań przy wsparciu dofinansowań z innych zadań konkursowych. Jednym z celów fundacji jest wspieranie osób z niepełnosprawnością w nabywaniu umiejętności podnoszących jakość ich życia i pozwalających się usamodzielnić. Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenie i wiedzę, warto podkreślić jak istotna była realizacja zadania konkursowego w zaplanowanym zakresie. Potrzeba beneficjentów na zaplanowanie działania jest bardzo duża, a jednocześnie ich środki finansowe na zabezpieczenie tej potrzeby bardzo ograniczone. Realizacja zadania pozwoliła na duże wsparcie najbardziej potrzebujących beneficjentów, a tym samym na realizację zadania spełniając wymogi racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi z zachowaniem zasad uzyskiwania jak najlepszych rezultatów.
Forma realizacji zadania w postaci hipoterapii jest formą wymagającą przygotowanych terapeutów oraz koni, które są objęte specjalistyczną opieką i treningiem. Organizacja posiada zasoby kadrowe, dzięki którym była w stanie sprostać zadaniu oraz zasoby w postaci dostępu do specjalnie przygotowanych do tego zadania koni. Organizacja wśród zasobów kadrowych posiada specjalistów hipoterapii, psychologa, trenera umiejętności społecznych oraz trenera koni dbającego o ich dobrostan, który wpływa na terapię. Fundacja ma dostęp do miejsca, w którym planowana jest realizacja zadania, a który doskonale odpowiada potrzebom wynikającym z tej formy terapii.
