PFRON – zajęcia wytchnieniowe i edukacyjne dla dzieci z niepełnosprawnościami i ich opiekunów – Bądźmy w KOŃtakcie

Głównym celem projektu była integracja dzieci z niepełnosprawnościami z ich opiekunami poprzez wspólny czas w trakcie zajęć hipoterapii w formie obcowania z koniem oraz zajęć psychoedukacyjnych. Uczestnikami zajęć były dzieci i młodzież (łącznie 6 osób) z niepełnosprawnościami w wieku od 5 do około 14 roku życia oraz ich opiekunowie. Każdy uczestnik był mieszkańcem gminy Nowa Sól lub gminy przyległej.

Bardzo często niepełnosprawność w rodzinie powoduje przekierowanie całej uwagi wszystkich domowników na chore dziecko, na opiekę nad nim, zapewnienie bezpieczeństwa, opieki medycznej. Brakuje czasu na beztroskę, wspólne chwile spędzone na przyjemnościach, które jednocześnie bardzo umacniają więzi, zbliżają i dają szansę na poznanie się w nieoczekiwanych sytuacjach. Na zbudowanie trwalszej relacji opartej na komunikacji i zrozumieniu. Tymi zajęciami chciałyśmy dać opiekunom i ich niepełnosprawnym dzieciom szansę na wspólny czas, na poznanie siebie z zupełnie innej strony, na wspólne wyzwania wymagające wsparcia, na przypomnienie jak ten wspólny czas jest ważny i jak znaleźć w trudnej rzeczywistości z dzieckiem niepełnosprawnym czas i przestrzeń na budowanie i pielęgnowanie relacji.

Zajęcia prowadzone systematycznie co tydzień sprzyjały nawiązaniu, a następnie kontynuowaniu relacji rówieśniczych i polegały na pokazaniu dzieciom jak ważna jest tolerancja, zrozumienie, otwarcie na drugą istotę, dawanie pomocy i proszenie o nią, a także w jaki sposób komunikować swoje potrzeby by być zrozumianym oraz jak odczytywać sygnały, by lepiej rozumieć drugą osobę. Zróżnicowana forma i tematyka zajęć miała na celu uwrażliwianie uczestników na siebie i otaczającą ich naturę w postaci zwierząt uczestniczących w zajęciach oraz naukę empatii, odwagi, samodzielności i współpracy w grupie. Połączenie zajęć psychoedukacyjnych i hipoterapii sprzyja lepszemu poznaniu siebie i odnajdywaniu się w różnych rolach społecznych. Dzieci zostały wyposażone w wiedzę i umiejętności z zakresu komunikacji i emocji, a czas wolny w trakcie każdego ze spotkań przeznaczony był na grupowe zabawy w gronie rówieśników i opiekunów zgodnie z upodobaniami: gra w piłkę, ping-ponga, badmintona, tor przeszkód, ćwiczenie równowagi na beczkach lub na sztucznym koniu do woltyżerki.

Realizacja projektu miała na celu budowanie więzi między dziećmi, które zaowocują relacjami i spotkaniami po zakończeniu projektu oraz wzmocnienie relacji z opiekunami. Pośrednim celem projektu było też budowanie świadomości wśród lokalnej społeczności i psychoedukacja dzieci i rodziców. Możliwość realizacji projektu wpłynie również na rozpoznawalność Fundacji i jej działań w obszarze powiatu nowosolskiego i woj. lubuskiego.

Opis warsztatów:

Warsztaty grupowe, 7 cotygodniowych, dwugodzinnych zajęć:

1. Co to jest koń?
Ciekawostki o koniach, potrzeby gatunkowe, budowa, zachowanie, zajęcia opiekuńczo-pielęgnacyjne, wspólne czyszczenie (po co to robimy?), czesanie, zaplatanie warkoczy, masowanie. Jak ważna jest troska o zwierzęta i jak przekłada się na relacje z drugim człowiekiem. Dlaczego wartko troszczyć się o drugą osobę. Jak troska i czułość oraz kontakt fizyczny prowadzą do budowania trwałych relacji opartych na zaufaniu.

2. Czy my się rozumiemy?
Warsztat poświęcony efektywnej komunikacji, wyjaśnienie mowy niewerbalnej i jej rozumienia na przykładzie obserwacji końskich sygnałów. A jak komunikują się ludzie? Asertywna komunikacja, efektywne słuchanie.

3. Przyjemne z pożytecznym.
Praca w grupie, wspólne sprzątanie, dokładanie siana, podział zadań przy oporządzaniu koni i ich przestrzeni. Dostrzeganie mocnych stron uczestników, rola lidera. Nauka obowiązku, dbania o istotę, za którą jesteśmy odpowiedzialni. Zrozumienie potrzeby opieki i pomocy drugiemu człowiekowi.

4. Jak dbasz, tak masz.
Nauka dbania o sprzęt jeździecki, sprawna i staranna praca w grupie, nauka obowiązku, poszanowania i dbania o rzeczy własne i czyjeś. Kształtowanie motoryki małej – zapinanie sprzączek i pasków, dokładność. Dlaczego obowiązki są tak ważne? Dlaczego należy pomagać i jak dzielenie się obowiązkami ułatwia i przyspiesza wykonywanie zadań.

5. Dlaczego tak się czuję?
Rozpoznawanie i rozumienie emocji własnych i innych osób. Akceptacja emocji, normalizacja stanów emocjonalnych. Jak z emocjami radzą sobie inni – obserwacja koni i ich reakcji na trudne sytuacje. Rozmowa na temat własnych emocji – dlaczego je tłumimy, dlaczego czasami trudno nam je wyrazić?

6. Przez żołądek do serca.
Wspólne przygotowywanie sałatek warzywnych i owocowych dla koni i dla siebie. Współpraca w grupie, podział obowiązków, nauka korzystania ze sprzętu, nauka ostrożności i uważności. Rozmowy o tym, co lubimy. Nauka słuchania drugiej osoby i robienia jej małych przyjemności – nie zawsze to, co my lubimy, lubi też bliska nam osoba – umiejętność słuchania potrzeb innych.

7. Razem możemy więcej.
Integracyjne ognisko podsumowujące z rozdaniem dyplomów uczestnictwa. Podsumowanie dotychczasowych działań. Rozmowa o bliskości, o potrzebie wspierania siebie nawzajem i potrzebie znajdywania czasu na realizację wspólnych działań.

Po zakończeniu projektu planuje się również kontynuację zajęć w przedstawionej powyżej oraz zbliżonej formie, w celu kontynuowania relacji rówieśniczych, a także angażowanie uczestników w inne projekty realizowane przez fundację. Dodatkowo biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenie związane z prowadzeniem zajęć grupowych, możemy przypuszczać, że dzieci naturalnie będą kontynuowały swoje zapoczątkowane podczas projektu relacje, a relacje na linii opiekun-dziecko ulegną ociepleniu i pogłębieniu.